Μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα
Γενικά
Τύποι μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα
Κάθε τύπος μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα έχει διαφορετικό είδος καρκινικών κυττάρων. Τα καρκινικά κύτταρα κάθε τύπου αναπτύσσονται και εξαπλώνονται με διαφορετικούς τρόπους. Οι τύποι ονομάζονται ανάλογα με το είδος των καρκινικών κυττάρων και τη μορφή των κυττάρων στο μικροσκόπιο:
- Πλακώδες καρκίνωμα: Καρκίνος που σχηματίζεται σε λεπτά, επίπεδα κύτταρα που βρίσκονται στην εσωτερική επιφάνεια των πνευμόνων. Ονομάζεται επίσης και επιδερμοειδές καρκίνωμα.
- Μεγαλοκυτταρικό καρκίνωμα: Καρκίνος που μπορεί να αναπτυχθεί σε συγκεκριμένους τύπους μεγάλων κύτταρων.
- Αδενοκαρκίνωμα: Καρκίνος που μπορεί να αναπτυχθεί σε κύτταρα των κυψελίδων και παράγουν ουσίες όπως βλέννα.
Άλλοι λιγότερο συχνοί τύποι είναι: πλειόμορφο καρκίνωμα, καρκινοειδής όγκος, καρκίνωμα σιελογόνου αδένα και αταξινόμητος τύπος καρκινώματος.
Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου εμφάνισης μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Οτιδήποτε αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης μιας ασθένειας χαρακτηρίζεται ως παράγοντας κινδύνου. Η ύπαρξη παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι τα άτομα σίγουρα θα νοσήσουν από καρκίνο αλλά και η απουσία τους δεν σημαίνει ότι τα άτομα δεν μπορεί να νοσήσουν. Όταν θεωρήσουν ότι βρίσκονται σε κίνδυνο, είναι απαραίτητο να συζητήσουν με τον γιατρό τους.
Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα:
- Κάπνισμα σιγαρέτων, πούρου και πίπας στο παρόν ή στο παρελθόν. Αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου. Ο κίνδυνος αυξάνεται ανάλογα με το πόσο νωρίς ένα άτομο ξεκίνησε το κάπνισμα, τη συχνότητα και το χρονικό διάστημα του καπνίσματος.
- Παθητικό κάπνισμα
- Έκθεση σε αμίαντο, αρσενικό, χρώμιο, νικέλιο, βηρύλλιο, πίσσα και αιθάλη στο εργασιακό περιβάλλον
- Έκθεση στην ακτινοβολία:
- Ακτινοθεραπεία μαστού ή θώρακος
- Ραδόνιο στους οικιακούς ή εργασιακούς χώρους
- Απεικονιστικές εξετάσεις όπως αξονική τομογραφία
- Ακτινοβολία μετά από έκρηξη ατομικής βόμβας
- Ατμοσφαιρική ρύπανση
- Οικογενειακό ιστορικό
- Λοίμωξη από HIV
- Συμπληρώματα διατροφής με β-καροτένιο στους καπνιστές
Η αύξηση της ηλικίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τους περισσότερους καρκίνους. Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας.
Επίσης, ο κίνδυνος αυξάνεται με τον συνδυασμό καπνίσματος με άλλους παράγοντες.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα περιλαμβάνουν βήχα που δεν υποχωρεί και δυσκολία στην αναπνοή.
Μερικές φορές ο καρκίνος πνεύμονα δεν εμφανίζει κλινικά σημεία και συμπτώματα. Μπορεί να εντοπιστεί με την ακτινογραφία θώρακος που γίνεται για άλλο λόγο. Σημεία και συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν εξαιτίας του καρκίνου πνεύμονα ή άλλων καταστάσεων είναι:
- Θωρακικό άλγος.
- Βήχας που δεν υποχωρεί ή χειροτερεύει.
- Δυσκολία στην αναπνοή.
- Αναπνευστικός συριγμός.
- Αιμόπτυση (πτύελα με αίμα).
- Βράγχος φωνής.
- Ανεξήγητη απώλεια όρεξης και/ή βάρους.
- Αίσθημα κόπωσης.
- Δυσκολία στην κατάποση.
- Οίδημα προσώπου και/ή των φλεβών του τραχήλου.
Διαγνωστικές εξετάσεις
Εξετάσεις των πνευμόνων γίνονται για ανίχνευση, διάγνωση και σταδιοποίηση του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Οι εξετάσεις αυτές συνήθως πραγματοποιούνται ταυτόχρονα. Μερικές από αυτές είναι:
- Κλινική εξέταση και λήψη ιστορικού: Μια εξέταση του σώματος για έλεγχο της γενικής κατάστασης του ασθενούς και για σημεία της ασθένειας, όπως είναι τα εξογκώματα ή οτιδήποτε άλλο φαίνεται ασυνήθιστο. Το ιστορικό των συνηθειών του ασθενούς όπως κάπνισμα, επάγγελμα καθώς και παλαιότερων ασθενειών και θεραπειών του επίσης θα πρέπει να λαμβάνεται.
- Εργαστηριακές εξετάσεις: Έλεγχος δειγμάτων ιστού, αίματος, ούρων ή άλλων ουσιών του σώματος. Στοχεύει στη διάγνωση, σχεδιασμό και έλεγχο της θεραπείας ή σταδιακό έλεγχο της ασθένειας.
- Ακτινογραφία θώρακος: Μια ακτινογραφία των οργάνων και των οστών του θώρακα. Οι ακτίνες X είναι δέσμες ενέργειας που διαπερνούν το σώμα και πάνω σε ένα φιλμ παράγουν εικόνες μιας περιοχής του εσωτερικού του σώματος.
- Αξονική τομογραφία (CT): Μια διαδικασία που παράγει μια σειρά από λεπτομερείς εικόνες μιας περιοχής του εσωτερικού του σώματος, όπως ο θώρακας, από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Οι εικόνες καταλήγουν σε έναν υπολογιστή που συνδέεται με το μηχάνημα ακτινών Χ. Μπορεί να χορηγηθεί σκιαγραφικό υλικό ενδοφλεβίως ή από του στόματος για καλύτερη απεικόνιση των οργάνων και ιστών.
- Κυτταρολογική εξέταση πτυέλων: Είναι μια διαδικασία κατά την οποία ένα δείγμα πτυέλων (βλέννα που αποβάλλεται από τους πνεύμονες με τον βήχα) εξετάζεται κάτω από ένα μικροσκόπιο για έλεγχο πιθανής ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
- Θωρακοκέντηση: Αφαίρεση υγρού από την υπεζωκοτική κοιλότητα, με τη χρήση βελόνας. Το υγρό εξετάζεται κάτω από ένα μικροσκόπιο για έλεγχο πιθανής ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
Αν υπάρχει υποψία καρκίνου πνεύμονα, γίνεται βιοψία.
- Βιοψία δια λεπτής βελόνης (FNA): Αφαίρεση ιστού ή υγρού από τους πνεύμονες χρησιμοποιώντας μια λεπτή βελόνα με την καθοδήγηση αξονικής τομογραφίας, υπερηχογραφήματος ή άλλων απεικονιστικών εξετάσεων που χρησιμοποιούνται προκειμένου να εντοπιστεί ο μη φυσιολογικός ιστός ή το υγρό. Μια μικρή τομή μπορεί να γίνει στο δέρμα, η βελόνα βιοψίας εισάγεται στο παθολογικό ιστό ή υγρό, αφαιρείται ένα δείγμα και αποστέλλεται στο εργαστήριο όπου εξετάζεται κάτω από ένα μικροσκόπιο για έλεγχο της ύπαρξης καρκινικών κυττάρων. Μετά τη βιοψία πρέπει να γίνει ακτινογραφία θώρακος για έλεγχο επιπλοκών όπως ο πνευμοθώρακας.
Ενδοσκοπικό Υπερηχογράφημα (EUS) είναι ένας τύπος υπερηχογραφήματος που χρησιμοποιείται για να καθοδηγήσει τη βιοψία δια λεπτής βελόνης (FNA) του πνεύμονα, των λεμφαδένων ή άλλων περιοχών του σώματος. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία ο γιατρός εισάγει στον οισοφάγο ένα λεπτό εργαλείο που μοιάζει με σωλήνα, το ενδοσκόπιο. Αυτό έχει αισθητήρα υπερήχων στην άκρη του που εκπέμπει υπερήχους κατά την διάρκεια της ενδοσκόπησης προς το σώμα και ταυτοχρόνως δέχεται τις ανακλάσεις τους και τις μετατρέπει σε εικόνα που ονομάζεται υπερηχογράφημα.
- Βρογχοσκόπηση: Είναι μια τεχνική παρατήρησης του εσωτερικού της τραχείας και των αεραγωγών του πνεύμονα και με ένα εργαλείο αφαιρείται ένα δείγμα ιστού το οποίο αποστέλλεται στο εργαστήριο όπου εξετάζεται κάτω από μικροσκόπιο για έλεγχο της ύπαρξης καρκινικών κυττάρων. Χρησιμοποιείται ένας λεπτός, εύκαμπτος σωλήνας, που ονομάζεται βρογχοσκόπιο, ο οποίος εισάγεται από τη μύτη ή το στόμα στην τραχεία και τους πνεύμονες.
- Θωρακοσκόπηση: Μια χειρουργική διαδικασία παρατήρησης των οργάνων στο εσωτερικό του θώρακα για έλεγχο ανωμαλιών. Με τη μέθοδο αυτή ελέγχεται η θωρακική κοιλότητα με τη βοήθεια του θωρακοσκοπίου, ενός λεπτού σωλήνα με φως, που εισέρχεται από μία τομή που γίνεται ανάμεσα σε δύο πλευρά. Με ένα εργαλείο αφαιρείται ένα δείγμα ιστού ή λεμφαδένων το οποίο αποστέλλεται στο εργαστήριο όπου εξετάζεται κάτω από μικροσκόπιο για έλεγχο της ύπαρξης καρκινικών κυττάρων. Μπορεί να αφαιρεθεί και τμήμα του οισοφάγου ή του πνεύμονα. Αν ορισμένοι ιστοί, όργανα και λεμφαδένες δεν είναι προσβάσιμοι, τότε γίνεται μεγαλύτερη θωρακοτομή.
- Μεσοθωρακοσκόπηση: Είναι μια χειρουργική διαδικασία που χρησιμοποιείται για να εξεταστούν όργανα, ιστοί και λεμφαδένες στο μεσοθωράκιο (ανάμεσα στους δύο πνεύμονες) για ύπαρξη ανωμαλιών. Εισάγεται στον θώρακα του εξεταζόμενου διά μέσου μιας τομής που γίνεται πάνω από το στέρνο, ένα λεπτό, σωληνοειδές εργαλείο που λέγεται μεσοθωρακοσκόπιο. Με ένα εργαλείο αφαιρείται ένα δείγμα ιστού ή λεμφαδένων το οποίο αποστέλλεται στο εργαστήριο όπου εξετάζεται κάτω από μικροσκόπιο για έλεγχο της ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
- Πρόσθια μεσοθωρακοτομή: Είναι μια χειρουργική διαδικασία που χρησιμοποιείται για να εξεταστούν όργανα και ιστοί μεταξύ των πνευμόνων και μεταξύ του στέρνου και της καρδιάς για ύπαρξη ανωμαλιών. Εισάγεται στον θώρακα του εξεταζόμενου διά μέσου μιας τομής που γίνεται δίπλα στο στέρνο, ένα λεπτό, σωληνοειδές εργαλείο που λέγεται μεσοθωρακοσκόπιο. Με ένα εργαλείο αφαιρείται ένα δείγμα ιστού ή λεμφαδένων το οποίο αποστέλλεται στο εργαστήριο όπου εξετάζεται κάτω από μικροσκόπιο για έλεγχο της ύπαρξης καρκινικών κυττάρων. Είναι γνωστή ως τεχνική Chamberlain.
- Βιοψία λεμφαδένων: Η αφαίρεση όλων ή μέρους των λεμφαδένων. Ο ιστός των λεμφαδένων εξετάζεται κάτω από ένα μικροσκόπιο για έλεγχο πιθανής ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
Εργαστηριακές εξετάσεις για έλεγχο των δειγμάτων:
- Μοριακές εξετάσεις: Είναι εργαστηριακή εξέταση για έλεγχο ορισμένων γονιδίων, πρωτεϊνών και άλλων μορίων σε δείγμα ιστού, αίματος ή άλλου υγρού του σώματος. Ελέγχουν την ύπαρξη ορισμένων γενετικών μεταλλάξεων και χρωμοσωμικών ανωμαλιών που συμβαίνουν στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.
- Ανοσοϊστοχημεία: Είναι εργαστηριακή εξέταση που χρησιμοποιεί αντισώματα για την ανίχνευση αντιγόνων του δείγματος ιστού. Τα αντισώματα συνήθως συνδέονται με ένα ένζυμο ή φθορίζουσα χρωστική. Μετά την ένωση των αντισωμάτων με συγκεκριμένο αντιγόνο του δείγματος ιστού, το ένζυμο ή η χρωστική ενεργοποιούνται και το αντιγόνο είναι ορατό στο μικροσκόπιο. Αυτός ο τύπος εξέτασης στοχεύει στη διάγνωση του καρκίνου και διάκριση των τύπων καρκίνου.
ΣΤΑΔΙΑ
Σημεία Κλειδιά
Σταδιοποίηση είναι η διαδικασία για να διαπιστωθεί αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί μέσα στους πνεύμονες ή και σε άλλα μέρη του σώματος. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν από τη διαδικασία αυτή θα καθορίσουν το στάδιο της νόσου. Ο καθορισμός του σταδίου του καρκίνου είναι σημαντικός για να αποφασιστεί η κατάλληλη θεραπεία. Μερικές από τις εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου χρησιμοποιούνται και για τη σταδιοποίησή του. Οι ακόλουθες εξετάσεις και διαδικασίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη σταδιοποίηση:
- Μαγνητική τομογραφία (MRI): Η διαδικασία η οποία χρησιμοποιεί έναν μαγνήτη, ραδιοκύματα και έναν υπολογιστή για λήψη μιας σειράς λεπτομερών φωτογραφιών περιοχών εντός του σώματος, όπως ο εγκέφαλος. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται και πυρηνική μαγνητική τομογραφία (NMRI).
- Αξονική τομογραφία (CT scan): Η διαδικασία κατά την οποία γίνεται λήψη μιας σειράς λεπτομερών φωτογραφιών του εσωτερικού του σώματος, όπως ο εγκέφαλος, η κοιλιακή κοιλότητα και οι λεμφαδένες, από διαφορετικές γωνίες. Οι φωτογραφίες λαμβάνονται μέσω ενός υπολογιστή συνδεδεμένου με ένα ακτινολογικό μηχάνημα. Μπορεί να χορηγηθεί σκιαγραφικό υλικό ενδοφλεβίως ή από του στόματος για καλύτερη απεικόνιση των οργάνων και ιστών.
- Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET scan): Η διαδικασία εντοπισμού κακοήθων κυττάρων στο σώμα. Μια μικρή ποσότητα ραδιενεργής γλυκόζης εισάγεται στη φλέβα. Ο ποζιτρονικός τομογράφος περιστρέφεται γύρω από το σώμα και λαμβάνει φωτογραφίες των σημείων που χρησιμοποιείται η γλυκόζη στο σώμα. Τα κακοήθη κύτταρα εμφανίζονται πιο φωτεινά στις φωτογραφίες επειδή είναι πιο ενεργά και χρησιμοποιούν περισσότερη γλυκόζη από τα φυσιολογικά κύτταρα.
- Σπινθηρογράφημα οστών (Bone scan): Μια διαδικασία για να ελεγχθεί αν υπάρχουν ταχέως διαιρούμενα κύτταρα, όπως τα καρκινικά, στα οστά. Μια πολύ μικρή ποσότητα ραδιενεργού υλικού χορηγείται στη φλέβα και διασχίζει το κυκλοφορικό σύστημα. Το ραδιενεργό υλικό συλλέγεται στα οστά με καρκίνο και ανιχνεύεται από έναν σαρωτή.
- Λειτουργικές δοκιμασίες πνευμόνων: Μια διαδικασία για να ελεγχθεί η λειτουργία των πνευμόνων. Μετράει την ποσότητα και την ταχύτητα με την οποία διέρχεται ο αέρας από τους πνεύμονες. Μετράει την ποσότητα οξυγόνου που χρησιμοποιείται και διοξειδίου του άνθρακα που αποβάλλεται.
- Αναρρόφηση και βιοψία μυελού των οστών: Η αφαίρεση μυελού των οστών, αίματος και μικρής ποσότητας οστού με την εισαγωγή ειδικής βελόνας στο ισχιακό οστό ή στο στέρνο. Εξετάζεται κάτω από το μικροσκόπιο για έλεγχο ύπαρξης καρκίνου.
Υπάρχουν τρεις τρόποι εξάπλωσης του καρκίνου στο σώμα.
Ο καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί μέσω των ιστών, του λεμφικού συστήματος και του αίματος:
- Ιστοί. Ο καρκίνος εξαπλώνεται από το σημείο που ξεκίνησε προς τις γειτονικές του περιοχές.
- Λεμφικό σύστημα. Τα καρκινικά κύτταρα εισδύουν στο λεμφικό σύστημα, στα λεμφαγγεία και μέσω αυτών φτάνουν σε άλλα μέρη του σώματος.
- Αίμα. Τα καρκινικά κύτταρα εισδύουν στο κυκλοφορικό σύστημα, στα αγγεία, και μέσω αυτών φτάνει σε άλλα μέρη του σώματος.
Όταν ο καρκίνος εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος ονομάζεται μετάσταση.
Ο μεταστατικός όγκος ανήκει στον ίδιο τύπο καρκίνου με τον πρωτοπαθή όγκο. Για παράδειγμα, αν ο καρκίνος του πνεύμονα εξαπλωθεί στον εγκέφαλο, τα καρκινικά κύτταρα του εγκεφάλου είναι στην πραγματικότητα καρκινικά κύτταρα του πνεύμονα. Η ασθένεια είναι μεταστατικός καρκίνος πνεύμονα και όχι καρκίνος εγκεφάλου.
Τα ακόλουθα στάδια χρησιμοποιούνται για τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα:
Είναι το στάδιο στο οποίο ο καρκίνος δεν μπορεί να εντοπιστεί με απεικονιστικές εξετάσεις ή βρογχοσκόπηση. Τα καρκινικά κύτταρα βρίσκονται στα πτύελα ή σε βρογχικό έκπλυμα (λήψη δείγματος κυττάρων από το εσωτερικό των αεραγωγών που οδηγούν στους πνεύμονες). Ο καρκίνος ακόμα και σ΄αυτό το στάδιο μπορεί να έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.
Ανώμαλα κύτταρα βρίσκονται στο εσωτερικό των αεραγωγών. Αυτά τα κύτταρα μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο και να εξαπλωθούν σε διπλανούς φυσιολογικούς ιστούς. Το στάδιο 0 μπορεί να είναι αδενοκαρκίνωμα in situ ή πλακώδες καρκίνωμα in situ.
Σε αυτό το στάδιο ο καρκίνος έχει σχηματιστεί. Χωρίζεται σε στάδιο ΙA και ΙB.
- Στάδιο ΙA: Ο όγκος βρίσκεται μόνο στους πνεύμονες και έχει μέγεθος μικρότερο από 3 εκατοστά. Ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες.
- Στάδιο ΙB: Ο όγκος έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 3 εκατοστά αλλά όχι μεγαλύτερο από 4 εκατοστά. Ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες.
ή
Ο όγκος έχει μέγεθος έως 4 εκατοστά και ισχύει ένα ή περισσότερα από τα εξής:
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους κύριους βρόγχους αλλά όχι στην τροπίδα.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό στρώμα της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες.
- Έχει εμφανιστεί σύμπτωση τμήματος ή ολόκληρου του πνεύμονα (ατελεκτασία) ή πνευμονίτιδα.
Ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες.
Χωρίζεται σε στάδιο ΙΙA και ΙΙB.
Στάδιο ΙΙA: Ο όγκος έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 4 εκατοστά αλλά όχι μεγαλύτερο από 5 εκατοστά. Ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες και ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα μπορεί να βρεθεί:
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους κύριους βρόγχους αλλά όχι στην τροπίδα.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό στρώμα της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες.
- Έχει εμφανιστεί σύμπτωση τμήματος ή ολόκληρου του πνεύμονα ή πνευμονίτιδα.
Στάδιο ΙΙB: Ο όγκος έχει μέγεθος 5 εκατοστά ή είναι μικρότερος, αλλά ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο. Οι λεμφαδένες με καρκίνο βρίσκονται στους πνεύμονες ή κοντά στους βρόγχους. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα μπορεί να βρεθεί:
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους κύριους βρόγχους αλλά όχι στην τροπίδα.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό στρώμα της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες.
- Έχει εμφανιστεί σύμπτωση τμήματος ή ολόκληρου του πνεύμονα ή πνευμονίτιδα.
ή
Ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες και ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Ο όγκος έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 5 εκατοστά αλλά όχι μεγαλύτερο από 7 εκατοστά.
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι ξεχωριστοί όγκοι στον ίδιο λοβό του πνεύμονα με τον πρωτοπαθή όγκο.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Στη μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό του θωρακικού τοιχώματος.
- Στο θωρακικό τοίχωμα.
- Στο νεύρο του διαφράγματος (φρενικό).
- Εξωτερικό στρώμα ιστού του υμένα γύρω από την καρδιά ( περικάρδιο).
Χωρίζεται σε στάδιο ΙΙΙA, ΙΙΙB και ΙΙΙC.
Στάδιο ΙΙΙA: Ο όγκος έχει μέγεθος 5 εκατοστά ή είναι μικρότερος και ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο. Οι λεμφαδένες με καρκίνο βρίσκονται γύρω από την τραχεία ή την αορτή ή στο σημείο που η τραχεία χωρίζεται στους βρόγχους. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα μπορεί να βρεθεί:
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους κύριους βρόγχους αλλά όχι στην τροπίδα.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό στρώμα της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες.
- Έχει εμφανιστεί σύμπτωση τμήματος ή ολόκληρου του πνεύμονα ή πνευμονίτιδα.
ή
Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο. Οι λεμφαδένες με καρκίνο βρίσκονται στους πνεύμονες ή κοντά στους βρόγχους. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Ο όγκος έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 5 εκατοστά αλλά όχι μεγαλύτερο από 7 εκατοστά.
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι ξεχωριστοί όγκοι στον ίδιο λοβό του πνεύμονα με τον πρωτοπαθή όγκο.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Στη μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό του θωρακικού τοιχώματος.
- Στο θωρακικό τοίχωμα.
- Στο νεύρο του διαφράγματος (φρενικό).
- Εξωτερικό στρώμα ιστού του υμένα γύρω από την καρδιά ( περικάρδιο).
ή
Ο καρκίνος μπορεί να έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο. Οι λεμφαδένες με καρκίνο βρίσκονται στους πνεύμονες ή κοντά στους βρόγχους. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Ο όγκος έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 7 εκατοστά.
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι ξεχωριστοί όγκοι σε διαφορετικό λοβό του πνεύμονα από τον πρωτοπαθή όγκο.
- Ο όγκος έχει οποιοδήποτε μέγεθος και ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Τραχεία.
- Τροπίδα.
- Οισοφάγος.
- Στέρνο ή σπονδυλική στήλη.
- Διάφραγμα.
- Καρδιά.
- Κύρια αιμοφόρα αγγεία (αορτή, κοίλη φλέβα).
- Νεύρο του λάρυγγα (παλλίνδρομο λαρυγγικό).
Στάδιο ΙΙΙB: Ο όγκος έχει μέγεθος 5 εκατοστά ή είναι μικρότερος και ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες πάνω από την κλείδα στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο ή σε οποιονδήποτε λεμφαδένα σε αντίθετη πλευρά του θώρακα από τον πρωτοπαθή όγκο. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα μπορεί να βρεθεί:
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους κύριους βρόγχους αλλά όχι στην τροπίδα.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό στρώμα της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες.
- Έχει εμφανιστεί σύμπτωση τμήματος ή ολόκληρου του πνεύμονα ή πνευμονίτιδα.
ή
Ο όγκος μπορεί να έχει οποιοδήποτε μέγεθος ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο. Οι λεμφαδένες με καρκίνο βρίσκονται γύρω από την τραχεία ή την αορτή ή στο σημείο που η τραχεία χωρίζεται στους βρόγχους. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι ξεχωριστοί όγκοι στον ίδιο ή διαφορετικό λοβό του πνεύμονα με τον πρωτοπαθή όγκο.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Στη μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό του θωρακικού τοιχώματος.
- Στο θωρακικό τοίχωμα.
- Στο νεύρο του διαφράγματος.
- Εξωτερικό στρώμα ιστού του υμένα γύρω από την καρδιά.
- Τραχεία.
- Τροπίδα.
- Οισοφάγος.
- Στέρνο ή σπονδυλική στήλη.
- Διάφραγμα.
- Καρδιά.
- Κύρια αιμοφόρα αγγεία (αορτή, κοίλη φλέβα).
- Νεύρο του λάρυγγα.
Στάδιο ΙΙΙC: Ο όγκος μπορεί να έχει οποιοδήποτε μέγεθος ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες πάνω από την κλείδα στην ίδια πλευρά του θώρακα με τον πρωτοπαθή όγκο ή σε οποιονδήποτε λεμφαδένα σε αντίθετη πλευρά του θώρακα από τον πρωτοπαθή όγκο. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι ξεχωριστοί όγκοι στον ίδιο ή διαφορετικό λοβό του πνεύμονα με τον πρωτοπαθή όγκο.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Στη μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό του θωρακικού τοιχώματος.
- Στο θωρακικό τοίχωμα.
- Στο νεύρο του διαφράγματος.
- Εξωτερικό στρώμα ιστού του υμένα γύρω από την καρδιά.
- Τραχεία.
- Τροπίδα.
- Οισοφάγος.
- Στέρνο ή σπονδυλική στήλη.
- Διάφραγμα.
- Καρδιά.
- Κύρια αιμοφόρα αγγεία (αορτή, κοίλη φλέβα).
- Νεύρο του λάρυγγα.
Χωρίζεται σε στάδιο IVA και IVB.
Στάδιο IVA: Ο όγκος μπορεί να έχει οποιοδήποτε μέγεθος και ο καρκίνος μπορεί να έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ισχύει:
- Υπάρχουν ένας ή περισσότεροι όγκοι στον άλλο πνεύμονα ( αυτό που δεν έχει τον πρωτοπαθή όγκο).
- Ο καρκίνος εντοπίζεται γύρω από τους πνεύμονες ή στον υμένα γύρω από την καρδιά.
- Ο καρκίνος εντοπίζεται στο υγρό γύρω από τους πνεύμονες ή την καρδιά.
- Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε ένα μέρος ενός οργάνου μακριά από τους πνεύμονες όπως ο εγκέφαλος, το ήπαρ, τα επινεφρίδια, οι νεφροί, τα οστά ή λεμφαδένες που βρίσκονται μακριά από τους πνεύμονες.
Στάδιο IVB: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε πολλά μέρη ενός ή περισσότερων οργάνων που βρίσκονται μακριά από τους πνεύμονες.
Υποτροπή μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα
O υποτροπιάζων μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα είναι ο καρκίνος ο οποίος επανεμφανίζεται μετά τη θεραπεία. Ο καρκίνος μπορεί να επανεμφανιστεί στον εγκέφαλο, στους πνεύμονες ή σε άλλο σημείο του σώματος.
Θεραπεία
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι θεραπείας για ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.
Διαφορετικοί τύποι θεραπείας είναι διαθέσιμοι για τους ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Μερικές θεραπείες είναι τυποποιημένες (χρησιμοποιούνται επί του παρόντος) και μερικές μελετώνται στις κλινικές δοκιμές. Μια θεραπευτική κλινική δοκιμή είναι μια ερευνητική μελέτη με σκοπό τη βελτίωση των υπάρχοντων καθιερωμένων θεραπειών ή την απόκτηση πληροφοριών για νέες θεραπείες για ασθενείς με καρκίνο. Όταν οι κλινικές δοκιμές δείξουν ότι μια νέα θεραπεία είναι καλύτερη από την υπάρχουσα καθιερωμένη, τότε η νέα θεραπεία μπορεί να γίνει θεωρηθεί και αυτή ως καθιερωμένη ( τυποποιημένη) θεραπεία. Οι ασθενείς μπορεί να θέλουν να λάβουν μέρος σε μια κλινική δοκιμή. Μερικές κλινικές δοκιμές είναι διαθέσιμες σε ασθενείς που δεν έχουν ξεκινήσει θεραπεία.
Δέκα τύποι τυποποιημένης θεραπείας χρησιμοποιούνται:
Τέσσερις τύποι χειρουργικής επέμβασης χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα:
- Σφηνοειδής εκτομή: Η χειρουργική αφαίρεση του όγκου και ενός τμήματος υγιούς ιστού γύρω από αυτόν. Όταν το τμημα του πνευμονικού ιστού οπ[υ αφαιρείται είναι ελαφ΄ρως μεγαλύτερο τότε η επέμβαση ονομάζεται τμηματική εκτομή.
- Λοβεκτομή: Η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση ολόκληρου λοβού του πνεύμονα.
- Πνευμονεκτομή: η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση ολόκληρου του πνεύμονα.
- Εκτομή δίκην περιχειρίδος: Η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση τμήματος του βρόγχου.
Μετά την αφαίρεση της καρκινικής μάζας που μπορεί να εντοπιστεί κατά τη χειρουργική επέμβαση, μερικοί ασθενείς πρέπει να υποβληθούν σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση με σκοπό την εξουδετέρωση των καρκινικών κυττάρων που πιθανώς έχουν απομείνει Η θεραπεία που χορηγείται μετά τη χειρουργική επέμβαση, για την μείωση του κινδύνου υποτροπής της νόσου ονομάζεται επικουρική θεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία είναι η θεραπεία του καρκίνου η οποία χρησιμοποιεί υψηλής ενέργειας ακτίνες Χ ή άλλου τύπου ακτινοβολία για να εξουδετερώσει τα καρκινικά κύτταρα ή να τα εμποδίσει να αναπτυχθούν. Υπάρχουν δύο τύποι ακτινοθεραπείας:
- Η εξωτερική ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί ένα μηχάνημα έξω από το σώμα για να στείλει ακτινοβολία πάνω στον όγκο.
- Η εσωτερική ακτινοθεραπεία ή βραχυθεραπεία χρησιμοποιεί μια ραδιενεργό ουσία ενσωματωμένη σε βελόνες, σπόρους, καλώδια ή καθετήρες τα οποία τοποθετούνται απευθείας μέσα ή δίπλα στον όγκο.
Η στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σώματος είναι ένας τύπος εξωτερικής ακτινοθεραπείας. Ειδικός εξοπλισμός χρησιμοποιείται για την τοποθέτηση του ασθενούς στην ίδια θέση σε κάθε ακτινοθεραπεία. Μια φορά τη μέρα για αρκετές μέρες, το ακτινοθεραπευτικό μηχάνημα εκπέμπει μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη δόση ακτινοβολίας απευθείας στον όγκο. Έχοντας τον ασθενή στην ίδια θέση σε κάθε θεραπεία πραγματοποιείται μικρότερη βλάβη στους γύρω υγιείς ιστούς.
Η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική είναι ένας τύπος εξωτερικής ακτινοθεραπείας που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα με μετάσταση στον εγκέφαλο. Μια δύσκαμπτη στεφάνη τοποθετείται στο κεφάλι του ασθενούς με σκοπό την ακινητοποίησή του κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας. Το μηχάνημα εκπέμπει μια μεγάλη δόση ακτινοβολίας απευθείας στον όγκο του εγκεφάλου. Αυτή η διαδικασία δεν περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση.
Για όγκους των αεραγωγών, η ακτινοθεραπεία χορηγείται απευθείας στον όγκο μέσω ενός ενδοσκοπίου.
Ο τύπος ακτινοθεραπείας που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου. Επίσης, εξαρτάται από το πού βρίσκεται ο καρκίνος. Η εξωτερική και εσωτερική ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Η χημειοθεραπεία είναι η θεραπεία του καρκίνου που χρησιμοποιεί φαρμακευτικές ουσίες για την διακοπή της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων, είτε εξουδετερώνοντας τα καρκινικά κύτταρα, είτε διακόπτοντας τη διαίρεσή τους. Όταν η χημειοθεραπεία χορηγείται από το στόμα, τη φλέβα ή στον μυ, η φαρμακευτική ουσία εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος και φτάνει στα καρκινικά κύτταρα σε όλο το σώμα (συστηματική χημειοθεραπεία). Όταν το χημειοθεραπευτικό φάρμακο χορηγείται απευθείας στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, σε ένα όργανο ή μια κοιλότητα του σώματος, όπως η κοιλιά, επιδρά κυρίως στα καρκινικά κύτταρα των συγκεκριμένων περιοχών (περιοχική χημειοθεραπεία).
Ο τρόπος χορήγησης της χημειοθεραπείας εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου.
Η στοχευμένη θεραπεία είναι μια θεραπεία η οποία χρησιμοποιεί φαρμακευτικές ή άλλες ουσίες για επίθεση σε συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα. Οι στοχευμένες θεραπείες συνήθως προκαλούν μικρότερη βλάβη στα φυσιολογικά κύτταρα σε σχέση με την βλάβη που προκαλεί η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Τα μονοκλωνικά αντισώματα και οι αναστολείς τυροσινικής κινάσης είναι δυο κύριοι τύποι στοχευμένης θεραπείας που χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση του προχωρημένου, μεταστατικού ή υποτροπιάζοντος μη μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονα.
Μονοκλωνικά αντισώματα
Η θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα είναι μια θεραπεία του καρκίνου η οποία χρησιμοποιεί αντισώματα παρασκευασμένα στο εργαστήριο από έναν μοναδικό κυτταρικό τύπο του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτά τα αντισώματα μπορούν να αναγνωρίσουν ουσίες πάνω στα καρκινικά κύτταρα ή φυσιολογικές ουσίες του αίματος ή των ιστών που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Τα αντισώματα συνδέονται με αυτές τις ουσίες και εξουδετερώνουν τα καρκινικά κύτταρα, εμποδίζουν την ανάπτυξή τους ή εμποδίζουν την εξάπλωσή τους. Τα μονοκλωνικά αντισώματα χορηγούνται με έγχυση. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν μόνα τους ή να μεταφέρουν φαρμακευτικές ουσίες, τοξίνες ή ραδιενεργό υλικό απευθείας στα καρκινικά κύτταρα.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι θεραπείας με μονοκλωνικά αντισώματα:
- Θεραπεία με αναστολείς αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα: Τα καρκινικά κύτταρα παράγουν μια ουσία που ονομάζεται αγγειακός ενδοθηλιακός αυξητικός παράγοντας, ο οποίος προκαλεί τον σχηματισμό νέων αιμοφόρων αγγείων (αγγειογένεση) και συμβάλλει στην ανάπτυξη του καρκίνου. Οι αναστολείς αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα εμποδίζουν τον αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα και σταματούν τον σχηματισμό νέων αιμοφόρων αγγείων. Αυτό μπορεί να εξουδετερώσει τα καρκινικά κύτταρα επειδή χρειάζονται νέα αιμοφόρα αγγεία για να αναπτυχθούν. Το bevacizumab και το ramucirumab είναι αναστολείς αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα και αναστολείς της αγγειογένεσης.
- Θεραπεία με αναστολείς του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα: Οι υποδοχείς του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα είναι πρωτεΐνες της επιφάνειας ορισμένων κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων και των καρκινικών κυττάρων. Ο επιδερμικός αυξητικός παράγοντας συνδέεται με τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα στην επιφάνεια των κυττάρων και προκαλεί την αύξηση και τη διαίρεση των κυττάρων. Οι αναστολείς του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα εμποδίζουν τον υποδοχέα και σταματούν την σύνδεση του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα με τα καρκινικά κύτταρα. Αυτό σταματά την αύξηση και διαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Το cetuximab και το necitumumab είναι αναστολείς του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα.
Οι αναστολείς τυροσινικής κινάσης είναι μικρομοριακές φαρμακευτικές ουσίες οι οποίες διαπερνούν την κυτταρική μεμβράνη και δρουν στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων εμποδίζοντας την ανάπτυξη και την διαίρεσή τους. Μερικοί αναστολείς τυροσινικής κινάσης αναστέλλουν την αγγειογένεση.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι αναστολέων τυροσινικής κινάσης:
- Αναστολείς τυροσινικής κινάσης του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα: Οι υποδοχείς του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα είναι πρωτεΐνες της επιφάνειας και του εσωτερικού ορισμένων κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων και των καρκινικών κυττάρων. Ο επιδερμικός αυξητικός παράγοντας συνδέεται με τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα μέσα στο κύτταρο και στέλνει σήματα στην περιοχή της τυροσινικής κινάσης, η οποία δίνει εντολή στο κύτταρο να αυξηθεί και να διαιρεθεί. Οι αναστολείς τυροσινικής κινάσης του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα σταματούν την αύξηση και διαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Το erlotinib, το gefitinib, το afatinib και το osimertinib είναι αναστολείς τυροσινικής κινάσης του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα. Κάποιες από αυτές τις φαρμακευτικές ουσίες έχουν καλύτερο αποτέλεσμα όταν υπάρχει μετάλλαξη στο γονίδιο του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα.
- Αναστολείς της κινάσης που επιδρούν στα κύτταρα με ορισμένες γονιδιακές αλλαγές: Ορισμένες αλλαγές στα γονίδια ALK, ROS1, BRAF και MEK και στη σύντηξη γονιδίων NTRK , προκαλούν αυξημένη παραγωγή πρωτεΐνης. Η παρεμπόδιση αυτών των πρωτεϊνών μπορεί να σταματήσει την αύξηση και την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων. Το crizotinib χρησιμοποιείται για την διακοπή της παραγωγής πρωτεϊνών από τα γονίδια ALK και ROS Το ceritinib, το alectinib, το brigatinib, και το lorlatinib χρησιμοποιούνται για την διακοπή της παραγωγής πρωτεϊνών από το γονίδιο ALK. Το dabrafenib χρησιμοποιείται για την διακοπή της παραγωγής πρωτεϊνών από το γονίδιο BRAF. Το trametinib χρησιμοποιείται για την διακοπή της παραγωγής πρωτεϊνών από το γονίδιο MEK. Το larotrectinib χρησιμοποιείται για την διακοπή της παραγωγής πρωτεϊνών από την σύντηξη γονιδίων NTRK.
Η ανοσοθεραπεία είναι η θεραπεία η οποία χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς για να αντιμετωπίσει τον καρκίνο. Ουσίες που παράγονται από τον οργανισμό ή στο εργαστήριο χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν, να κατευθύνουν ή να αποκαταστήσουν τη φυσική άμυνα του οργανισμού ενάντια στον καρκίνο. Αυτός ο τύπος θεραπείας ονομάζεται και βιοθεραπεία ή βιολογική θεραπεία.
Η θεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ένας τύπος ανοσοθεραπείας.
- Θεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος: Η PD-1 είναι μια πρωτεΐνη στην επιφάνεια των Τ λεμφοκυττάρων που έχει τις ανοσολογικές αποκρίσεις του οργανισμού υπό έλεγχο. Όταν η PD-1 συνδέεται με μια άλλη πρωτεΐνη που ονομάζεται PDL-1 πάνω στο καρκινικό κύτταρο, το Τ λεμφοκύτταρο σταματά να εξουδετερώνει τα καρκινικά κύτταρα. Οι PD-1 αναστολείς συνδέονται με τις PDL-1 πρωτεΐνες και επιτρέπουν στα Τ λεμφοκύτταρα να εξουδετερώσουν τα καρκινικά κύτταρα. Το nivolumab, το pembrolizumab, το atezolizumab και το durvalumab είναι τύποι αναστολέων των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η θεραπεία με Laser είναι μια θεραπεία για τον καρκίνο η οποία χρησιμοποιεί μια δέσμη Laser για να εξουδετερώσει καρκινικά κύτταρα.
Η φωτοδυναμική θεραπεία είναι μια θεραπεία για τον καρκίνο η οποία χρησιμοποιεί μια φαρμακευτική ουσία και έναν ορισμένο τύπο φωτός laser για να εξουδετερώσει τα καρκινικά κύτταρα. Μια φαρμακευτική ουσία που είναι ανενεργή μέχρι να εκτεθεί σε φως χορηγείται στη φλέβα. Η φαρμακευτική ουσία συγκεντρώνεται περισσότερο στα καρκινικά κύτταρα. Στη συνέχεια, σωλήνες οπτικών ινών χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά φωτός laser στα καρκινικά κύτταρα, όπου η φαρμακευτική ουσία ενεργοποιείται και εξουδετερώνει τα καρκινικά κύτταρα. Η φωτοδυναμική θεραπεία προκαλεί μικρή βλάβη στους υγιείς ιστούς. Χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση όγκων πάνω ή ακριβώς κάτω από το δέρμα ή στην εσωτερική επιφάνεια των εσωτερικών οργάνων. Όταν ο όγκος βρίσκεται στους αεραγωγούς, η φωτοδυναμική θεραπεία χορηγείται απευθείας στον όγκο μέσω ενδοσκοπίου.
Η κρυοχειρουργική είναι η θεραπεία η οποία χρησιμοποιεί ένα εργαλείο για να παγώσει και να καταστρέψει μη φυσιολογικούς ιστούς, όπως είναι το καρκίνωμα in situ. Αυτός ο τύπος θεραπείας ονομάζεται και κρυοθεραπεία. Για τους όγκους των αεραγωγών, η κρυοχειρουργική πραγματοποιείται μέσω ενδοσκοπίου.
Η ηλεκτροκαυτηρίαση είναι η θεραπεία η οποία χρησιμοποιεί έναν καθετήρα ή μια βελόνα τα οποία θερμαίνονται με ηλεκτρικό ρεύμα για την καταστροφή των μη φυσιολογικών ιστών. Για τους όγκους των αεραγωγών, η ηλεκτροκαυτηρίαση πραγματοποιείται μέσω ενδοσκοπίου.
Η προσεκτική αναμονή είναι ο στενός έλεγχος της κατάστασης του ασθενούς χωρίς τη χορήγηση θεραπείας μέχρι τα σημεία και τα συμπτώματα να εμφανιστούν ή να τροποποιηθούν. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις του μη μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονα.
Αυτή η κατηγορία περιγράφει θεραπείες οι οποίες μελετώνται στις κλινικές δοκιμές. Μπορεί να μην αναφέρεται κάθε νέα θεραπεία που μελετάται.
Η χημειοπροφύλαξη είναι η χρήση φαρμακευτικών ουσιών, βιταμινών ή άλλων ουσιών με σκοπό την μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου ή υποτροπής. Για τον καρκίνο του πνεύμονα, η χημειοπροφύλαξη χρησιμοποιείται για να μειώσει την πιθανότητα σχηματισμού νέου όγκου στον πνεύμονα.
Είναι ουσίες οι οποίες κάνουν τα καρκινικά κύτταρα πιο ευαίσθητα να εξουδετερωθούν με ακτινοθεραπεία. Ο συνδυασμός χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας που χορηγείται με έναν ευαισθητοποιητή μελετάται για την θεραπεία του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Νέοι συνδυασμοί θεραπειών μελετώνται στις κλινικές δοκιμές.
Η θεραπεία του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.
Οι ασθενείς μπορεί να θέλουν να λάβουν μέρος σε μια κλινική δοκιμή.
Για κάποιους ασθενείς, η συμμετοχή σε μια κλινική δοκιμή μπορεί να είναι η καλύτερη θεραπευτική επιλογή. Οι κλινικές δοκιμές είναι μέρος της ερευνητικής διαδικασίας για τον καρκίνο. Πραγματοποιούνται για να ανακαλυφθεί αν νέες θεραπείες για τον καρκίνο είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές ή είναι καλύτερες από τις τυποποιημένες θεραπείες.
Πολλές από τις σημερινές τυποποιημένες θεραπείες για τον καρκίνο βασίζονται σε προηγούμενες κλινικές δοκιμές. Οι ασθενείς που συμμετέχουν σε μια κλινική δοκιμή μπορεί να λαμβάνουν την τυποποιημένη θεραπεία ή να είναι από τους πρώτους ασθενείς που θα λάβουν μια καινούρια θεραπεία.
Οι ασθενείς που συμμετέχουν στις κλινικές δοκιμές επίσης βοηθούν στη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο θα αντιμετωπίζεται ο καρκίνος στο μέλλον. Ακόμα και αν οι κλινικές δοκιμές δεν οδηγούν σε αποτελεσματικές νέες θεραπείες, συχνά απαντούν σε σημαντικά ερωτήματα και βοηθούν την έρευνα να προοδεύσει.
Οι ασθενείς μπορούν να ξεκινήσουν τη συμμετοχή τους σε κλινικές δοκιμές πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την έναρξη της θεραπείας τους.
Μερικές κλινικές δοκιμές συμπεριλαμβάνουν μόνο ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν λάβει ακόμα θεραπεία. Άλλες κλινικές δοκιμές εξετάζουν θεραπείες για ασθενείς οι οποίοι δεν παρουσιάζουν βελτίωση. Υπάρχουν επίσης κλινικές δοκιμές οι οποίες εξετάζουν νέους τρόπους για να μην υπάρξει υποτροπή ή να μειώσουν τις παρενέργειες των θεραπειών του καρκίνου.
Επαναληπτικές εξετάσεις μπορεί να χρειάζονται.
Μερικές από τις εξετάσεις που γίνονται για τη διάγνωση του καρκίνου ή τη σταδιοποίησή του μπορεί να επαναληφθούν. Μερικές εξετάσεις μπορούν να επαναληφθούν με σκοπό την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Αποφάσεις σχετικά με το αν θα συνεχιστεί, θα τροποποιηθεί ή θα διακοπεί η θεραπεία μπορεί να βασίζονται στα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων.
Μερικές από τις εξετάσεις θα συνεχίσουν να πραγματοποιούνται περιστασιακά μετά το τέλος της θεραπείας. Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων μπορούν να δείξουν αν η κατάσταση του ασθενούς έχει μεταβληθεί ή αν υπάρχει υποτροπή. Αυτές οι εξετάσεις ονομάζονται επαναληπτικές εξετάσεις.
Επιλογή θεραπείας για κάθε στάδιο
Η θεραπεία για τον αφανή (κρυφό) μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα εξαρτάται από το στάδιο της ασθένειας. Οι όγκοι αυτοί συνήθως βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο (ο όγκος βρίσκεται μόνο στους πνεύμονες) και μερικές φορές μπορεί να θεραπευτεί με χειρουργική επέμβαση.
Η θεραπεία για το στάδιο 0 μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χειρουργική επέμβαση (σφηνοειδής εκτομή ή τμηματική εκτομή).
- Φωτοδυναμική θεραπεία, ηλεκτροκαυτηρίαση, κρυοχειρουργική ή χειρουργική με laser σε όγκους στους βρόγχους ή κοντά σε αυτούς.
Η θεραπεία για το στάδιο IA και IB μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χειρουργική επέμβαση (σφηνοειδής εκτομή, τμηματική εκτομή, εκτομή δίκην περιχειρίδος ή λοβεκτομή).
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία, περιλαμβάνοντας τη στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σώματος σε ασθενείς που δεν μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση ή έχουν επιλέξει να μην γίνει χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας μετά από χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή θεραπείας που χορηγείται μέσω ενδοσκοπίου, όπως η φωτοδυναμική θεραπεία.
- Κλινική δοκιμή χειρουργικής επέμβασης που ακολουθείται από χημειοπροφύλαξη.
Η θεραπεία για το στάδιο IIA και IIB μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χειρουργική επέμβαση (σφηνοειδής εκτομή, τμηματική εκτομή, εκτομή δίκην περιχειρίδος, λοβεκτομή ή πνευμονεκτομή.
- Χημειοθεραπεία που ακολουθείται από χειρουργική επέμβαση.
- Χειρουργική επέμβαση που ακολουθείται από χημειοθεραπεία.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία σε ασθενείς που δεν μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή ακτινοθεραπείας μετά από χειρουργική επέμβαση.
Η θεραπεία για το στάδιο IIIA, που μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση, μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χειρουργική επέμβαση που ακολουθείται από χημειοθεραπεία.
- Χειρουργική επέμβαση που ακολουθείται από ακτινοθεραπεία.
- Χημειοθεραπεία που ακολουθείται από χειρουργική επέμβαση.
- Χειρουργική επέμβαση που ακολουθείται από χημειοθεραπεία σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που ακολουθούνται από χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή νέων συνδυασμών θεραπειών.
Η θεραπεία για το στάδιο IIIA, που δεν μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση, μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που χορηγούνται στο ίδιο χρονικό διάστημα ή χορηγούνται η μία μετά από την άλλη.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία σε ασθενείς που δεν μπορεί να χορηγηθεί συνδυασμένη θεραπεία ή ως ανακουφιστική θεραπεία για ανακούφιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Εσωτερική ακτινοθεραπεία ή θεραπεία με laser ως ανακουφιστική θεραπεία για ανακούφιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που ακολουθούνται από ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος όπως το durvalumab.
- Κλινική δοκιμή νέων συνδυασμών θεραπειών.
Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα στην ανώτερη θωρακική αύλακα ξεκινάει στο ανώτερο τμήμα του πνεύμονα και εξαπλώνεται σε γειτονικούς ιστούς όπως το θωρακικό τοίχωμα, τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία και η σπονδυλική στήλη. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Ακτινοθεραπεία.
- Χειρουργική επέμβαση.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που ακολουθούνται από χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή νέων συνδυασμών θεραπειών.
Μερικοί όγκοι σταδίου IIIA που έχουν αναπτυχθεί στο θωρακικό τοίχωμα μπορεί να αφαιρεθούν πλήρως. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χειρουργική επέμβαση.
- Χειρουργική επέμβαση και ακτινοθεραπεία.
- Ακτινοθεραπεία.
- Χημειοθεραπεία σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και/ή χειρουργική επέμβαση.
- Κλινική δοκιμή νέων συνδυασμών θεραπειών.
Η θεραπεία για το στάδιο IIIB και IIIC μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χημειοθεραπεία που ακολουθείται από εξωτερική ακτινοθεραπεία.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που χορηγούνται ως ξεχωριστές θεραπείες στο ίδιο χρονικό διάστημα.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που χορηγούνται ως ξεχωριστές θεραπείες στο ίδιο χρονικό διάστημα, με την δόση της ακτινοθεραπείας να αυξάνεται με τον χρόνο.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που χορηγούνται ως ξεχωριστές θεραπείες στο ίδιο χρονικό διάστημα. Χημειοθεραπεία μόνο χορηγείται πριν ή μετά από αυτές τις θεραπείες.
- Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία που ακολουθούνται από ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος όπως το durvalumab.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία σε ασθενείς που δεν μπορεί να χορηγηθεί χημειοθεραπεία.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία ως ανακουφιστική θεραπεία για ανακούφιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Θεραπεία με laser και/ή εσωτερική ακτινοθεραπεία για ανακούφιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Κλινικές δοκιμές νέων σχημάτων εξωτερικής ακτινοθεραπείας και νέοι τύποι θεραπείας.
- Κλινική δοκιμή χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας σε συνδυασμό με ραδιοευαισθητοποιητή.
- Κλινικές δοκιμές στοχευμένης θεραπείας σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Συνδυασμένη χημειοθεραπεία.
- Συνδυασμένη χημειοθεραπεία και στοχευμένη θεραπεία με μονοκλωνικό αντίσωμα όπως το bevacizumab, cetuximab ή necitumumab.
- Συνδυασμένη χημειοθεραπεία που ακολουθείται από επιπλέον χημειοθεραπεία ως συντηρητική θεραπεία για να εμποδίσει την ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου.
- Στοχευμένη θεραπεία με τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα αναστολέα τυροσινικής κινάσης όπως το osimertinib, gefitinib, erlotinib ή afatinib.
- Στοχευμένη θεραπεία με αναστολέα της κινάσης του αναπλαστικού λεμφώματος όπως το alectinib, crizotinib, ceritinib, brigatinib ή lorlatinib.
- Στοχευμένη θεραπεία με αναστολέα BRAF ή MEK όπως το dabrafenib ή trametinib.
- Στοχευμένη θεραπεία με αναστολέα NTRK όπως το larotrectinib.
- Ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος όπως το pembrolizumab, με ή χωρίς χημειοθεραπεία.
- Θεραπεία με laser και/ή εσωτερική ακτινοθεραπεία για όγκους που φράσσουν τους αεραγωγούς.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία ως ανακουφιστική θεραπεία για ανακούφιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση δεύτερου πρωτοπαθούς όγκου.
- Χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση καρκίνου που έχει εξαπλωθεί στον εγκέφαλο, ακολουθείται από ακτινοθεραπεία σε ολόκληρο τον εγκέφαλο.
- Στερεοτακτική ακτινοχειρουργική για όγκους που έχουν εξαπλωθεί στον εγκέφαλο και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση.
- Κλινικές δοκιμές νέων φαρμάκων και συνδυασμών θεραπειών.
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Χημειοθεραπεία
- Στοχευμένη θεραπεία με τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα αναστολέα τυροσινικής κινάσης όπως το osimertinib, gefitinib, erlotinib ή afatinib.
- Στοχευμένη θεραπεία με αναστολέα της κινάσης του αναπλαστικού λεμφώματος όπως το alectinib, crizotinib, ceritinib ή brigatinib.
- Στοχευμένη θεραπεία με αναστολέα BRAF ή MEK όπως το dabrafenib ή trametinib.
- Ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος όπως το nivolumab, pembrolizumab ή atezolizumab.
- Κλινικές δοκιμές νέων φαρμάκων και συνδυασμών θεραπειών.
Ορισμένοι παράγοντες επηρεάζουν την πρόγνωση και τις θεραπευτικές επιλογές.
Η πρόγνωση και οι θεραπευτικές επιλογές εξαρτώνται από τα ακόλουθα:
- Το στάδιο του καρκίνου (το μέγεθος του όγκου και αν υπάρχει μόνο στους πνεύμονες ή έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος).
- Τον τύπο του καρκίνου πνεύμονα.
- Αν υπάρχουν μεταλλάξεις σε ορισμένα γονίδια όπως το γονίδιο του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGFR) ή της κινάσης του αναπλαστικού λεµφώµατος (ALK).
- Αν υπάρχουν σημεία και συμπτώματα όπως βήχας και δυσκολία στην αναπνοή.
- Τη γενική κατάσταση του ασθενούς.
Για πολλούς ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, οι υπάρχουσες θεραπείες δεν θεραπεύουν τον καρκίνο.
Αν βρεθεί καρκίνος του πνεύμονα, η συμμετοχή σε κλινικές δοκιμές που γίνονται για τη βελτίωση της θεραπείας πρέπει να ληφθούν υπόψιν..
Πίσω στην Εγκυκλοπαίδεια Καρκίνου